سرمایه‌گذاری
«سرمایه‌گذاری» چیست و به چه منظور صورت می‌گیرد؟
این مفهوم که قصد صحبت از آن در «بکوش» را داریم؛ به اقداماتی اشاره می‌کند که یک فرد، کشور یا دولت برای افزایش ارزش پول و کسب سود از آن انجام می‌دهد.
سرمایه‌گذاری دولتی
مراد از سرمایه‌گذاری‌های دولتی استفاده از بخشی از درآمدهای دولت به منظور کسب درآمدهای جدید است، دولت (دولت ایران) می‌تواند بخشی از درآمدهایش از محل عواید نفتی را در قالب صندوق‌ها و حساب‌هایی نظیر صندوق توسعه ملی یا حساب ذخیره ارزی قرار دهد تا نوعی پس‌انداز برای روز مبادا و طرح های توسعه بلندمدت داشته باشد.
همچنین دولت می‌تواند بخشی از درآمدهایش را به سرمایه‌گذاری‌های دلاری اختصاص دهد. مطابق آنچه رییس جمهوری وقت «محمود احمدی‌نژاد» با خرید ۲ میلیارد دلار اوراق قرضه دولتی ایالات متحده آمریکا انجام داد.
سرمایه‌گذاری شرکت‌ها
به طریق اولی بنگاه‌های تجاری نیز از این شرایط مستثنی نبوده و جدای از برنامه‌ریزی برای افزایش درآمدهای عملیاتی دست به سرمایه‌گذاری‌های مختلفی می‌زنند.
چنانچه همین امر باعث شده است بسیاری از شرکت‌های پذیرفته شده در بورس به خصوص در حوزه بانکی علی‌رغم نداشتن سود عملیاتی به دلیل افزایش ارزش دارایی‌هایشان که با هدف سرمایه گذاری تهیه شده بودند، ارزش بازار بالایی داشته باشند.
سرمایه‌گذاری افراد
جدای از بازارهای سرمایه‌گذاری خاصی نظیر فارکس یا بازارهای آتی، ۴ بازار اصلی سرمایه‌گذاری در ایران محل رجوع سرمایه‌گذاران است که از این قرار هستند.
بازار ارز (دلار)
بازار طلا (سکه)
بازار مسکن و املاک تجاری
بازار بورس
(سپرده بانکی مستثنی شده است و خودرو به عنوان کالای سرمایه‌ای در نظر گرفته نشده است.)
مفهوم سود مرکب در سرمایه‌گذاری:
یک نکته ساده اما بسیار مهم در ثمربخشی سرمایه گذاری مفهوم «سود مرکب» بوده و ضرب‌المثل «پول پول می‌آورد» به خوبی کارکرد آن را نشان می‌دهد.
سود مرکب به این اشاره می‌کند که سود حاصل از یک دوره سرمایه‌گذاری باید بدون هزینه شدن مجددا سرمایه‌گذاری شود تا از پول حاصل (سود) از سرمایه‌گذاری قبلی، مجددا پول جدیدی (سود) حاصل شود.
اگر فرض کنیم که شما ۲۰ میلیون تومان را با نرخ ۲۰٪ سود سالانه سرمایه‌گذاری کرده و به این سرمایه‌گذاری ۲ سال ادامه می‌دهید و دوره «سود مرکب» ۱ ماهه است؛ تجزیه مولفه‌های سرمایه‌گذاری در این سناریو از این قرار خواهد بود:
سرمایه‌گذاری اولیه: در این سناریو ۲۰ میلیون تومان
نرخ سود: ۲۰٪ براساس سود دریافتی در ۱ سال
مدت سرمایه‌گذاری: به صورت ماهانه و در اینجا ۲۴ ماه
دوره سود مرکب: ( یعنی سود حاصل از سرمایه‌گذاری اولیه در چه مدت مرکب می‌شود؟) در این سناریو ۱ سال
یعنی شما با دریافت سالانه سود می‌توانید مجددا آن را سرمایه‌گذاری کنید.
فرمول سود مرکب: ( A=p(1+(r/n))^(n*t
که در این فرمول A مبلغ اصل و فرع دریافتی از مجموع سرمایه‌گذاری‌ها بوده و P به اصل مبلغ سرمایه‌گذاری اشاره می‌کند. همچنین، در پرانتزِ (r/n):
n دفعاتی که سود در طی سال مرکب می‌شود را نشان می‌دهد و r به نرخ سود سالیانه اشاره می‌کند.
و نهایتا آنکه t به تعداد سال سرمایه‌گذاریاشاره می‌کند بنا بر این توضیح:
اگر بخواهیم اصل پول را از سود آن جدا کرده تا فقط سود حاصل شده را محاسبه کنیم، از فرمول زیر استفاده می‌کنیم:
A=p(1+(rn) )^(n*t)-p
در این فرمول با کسر P که معادل «اصل مبلغ سرمایه‌گذاری» است سود دریافتی حاصل می‌شود.
مفهوم اززش زمانی پول:
چه بازدهی برای سرمایه‌گذاران جذاب محسوب می‌شود؟ پاسخ به این سوال به طور ضمنی به مفهوم «ریسک سرمایه‌گذاری» اشاره کرده و مقوله‌ی اخیر به ۲ مسئله اساسی برای سرمایه‌گذاری اشاره می‌کند که از این قرار هستند:
نرخ سود سرمایه‌گذاری بدون ریسک
نرخ تورم
در این بین «نرخ سرمایه‌گذاری بدون ریسک» به اقسامی از سرمایه‌گذاری اشاره می‌کند که دارای میزان مشخصی سودِ تضمین شده و قطعی هستند.
سرمایه‌گذاری در سپرده‌های بانکی، سهام خزانه (اخزا) یا صندوق‌های با درآمد ثابت تقریبا میزان این سود را نشان می‌دهند.
دیگر مولفه مهم اما، همانطور که گفته شد « نرخ تورم» است. زیرا سرمایه گذار انتظار دارد که سود دریافتی از
سرمایه‌گذاری‌اش بزرگتر مساوی نرخ تورم باشد. با چنین نگاهی اگر:
نرخ سود بدون ریسک نزدیک به تورم باشد، بیشتر سرمایه‌گذاران دست به این نوع سرمایه‌گذاری می‌زنند
نرخ سود بدون ریسک فاصله قابل توجه با نرخ تورم داشته باشد. که سرمایه‌گذار دست به سرمایه‌گذاری‌های دارای ریسک زده و انتظار دارد که سود دریافتی او در بازه حداقل مساوی با تورم تا نهایتا به شکل منطقی و ملموسی بالاتر از سرمایه‌گذاری بدون ریسک باشد.
توضیحات ارائه شده در باب سود مورد انتظار و تورم مسئله پایه و اساسی «ارزش زمانی پول» را مطرح می‌کند. این مفهوم به این اشاره می‌کند که ارزش پولی که در آینده نصیب ما می‌شود اگر به زمان حال آورده شود چه میزان است.
مثلا فرض کنید که شما به جای خرید نقدی یک ماشین ۱۰۰ میلیونی، چکی برای سال آینده به ارزش ۲۰۰ میلیون داده‌اید، این بدین معناست که نرخ بهره ۱۰۰٪ بوده است و از نظر دریافت‌کننده چک ۲۰۰ میلیون سال آینده معادل ۱۰۰ میلیون امروز است.
فرمول ارزش زمانی پول که با PV به آن اشاره می‌شود، از این قرار است
PV=FV/(1+r)^t
در این فرمول fv مبلغی است که در آینده دریافت می‌شود. r نرخ بهره بوده و t هم به تعداد دوره‌های
سرمایه‌گذاری اشاره می‌کند.
بازدهی سرمایه‌گذاری
این مفهوم بدین معناست که با توجه به میزان سرمایه گذاری چه میزان سود حاصل شده است. نسبی بودن سود باعث اهمیت بازدهی می‌شود.
مثلا فرض کنید که یک نفر بدون مقدمه به شما بگوید که ۵۰۰ میلیون سود کرده است و شما از شنیدن این خبر حیرت‌زده شوید. اما اگر بپرسید این سود از چه میزان سرمایه‌گذاری حاصل شده و بشنوید از ۵۰ میلیارد تومان آنگاه حیرت شما به پوزخند بدل می‌شود.
بنابراین بازده نشان می‌دهد که چه میزان سود از چه میزان
سرمایه‌گذاری حاصل شده و فرمول آن اینچنین است:
ROI=profit/investment